سیاتیک چیست؟ علت، درمان

سیاتیک چیست؟ علت، درمان

سیاتیک چیست؟

سیاتیک به دردی اشاره می کند که در سرتاسر مسیر عصب سیاتیک از نیمه پایینی کمر در لگن و ران و به سمت پایین هر پا منشعب می شود.

معمولا سیاتیک تنها یک طرف از بدنتان را تحت تاثیر قرار می دهد.

سیاتیک معمولا زمانی رخ می دهد که یک دیسک درگیرِ فتق (بیرون زده) شده باشد، زائده استخوانی روی ستون فقرات قرار داشته باشد و به سیاتیک فشار وارد کند یا باریک شدن نخاع در ستون فقرات (تنگی نخاعی) رخ دهد. این مشکلات باعث فشار آمدن به قسمتی از عصب سیاتیک می شود.

این امر منجر به التهاب، درد و اغلب مقداری بی حسی در پای درگیر می شود.

اگرچه درد مربوط به سیاتیک یا اصطلاحا رگ سیاتیک می تواند شدید باشد، اغلب موارد با درمان های غیر جراحی طی چند هفته حل می شود.افرادی که درد سیاتیک شدید دارند و این درد به همراه ضعف قابل توجه پا یا تغییرات روده یا مثانه است، ممکن است نیازمند جراحی باشند.

علایم سیاتیک

دردی که از نیمه پایینی ستون فقرات (کمری)  به سمت ران و به سمت پایین پشت پا منتشر می شود، نشانه سیاتیک است.

ممکن است تقریبا در هر جایی در طول مسیر عصب سیاتیک احساس ناراحتی کنید، اما این ناراحتی مخصوصا برای زمانی محتمل است که از نیمه پایینی کمر به سمت باسن و پشت ران و ساق پا ادامه پیدا کند.

درد سیاتیک می تواند بسیار متنوع باشد، از یک درد خفیف گرفته تا احساس سوزش شدید یا درد شکنجه آور.

گاهی می تواند احساسی مانند تکان خوردن یا شوک الکتریکی داشته باشد.

زمانی که سرفه یا عطسه می کنید، می تواند بدتر شود و نشستن طولانی مدت می تواند علائم سیاتیک را تشدید کند.

در درگیری عصب سیاتیک معمولا فقط یک طرف بدنتان درگیر می شود.

برخی افراد احساس بی حسی، خارش یا ضعف ماهیچه ای نیز در پای درگیر دارند. ممکن است در یک قسمت از پا درد داشته باشید و در قسمت دیگر بی حسی داشته باشید.

زمان مراجعه به پزشک در صورت بروز درد سیاتیک

سیاتیک خفیف معمولا طی زمان از بین می رود.

اگر اقداماتتان در جهت مراقبت شخصی نتوانست باعث فروکش شدن علایم سیاتیک شود و یا دردتان بیش از یک هفته باقی ماند یا شدید شده و به تدریج بدتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.

به دنبال مراقبت پزشکی فوری باشید اگر:

  • درد شدید ناگهانی در نیمه پایینی کمرتان یا پایتان و بی حسی یا ضعف ماهیچه ای در پایتان دارید
  • درد به دنبال یک جراحت سخت مانند تصادف ایجاد شده است
  • در کنترل روده یا مثانه تان مشکل دارید
سیاتیک در بارداری

در دوران بارداری، اگر جنین در حال رشد و بزرگ شدن رحم شما به عصب سیاتیک شما فشار بیاورد، سیاتیک در بارداری می تواند ایجاد شود. فشار روی این عصب می تواند باعث التهاب، تحریک و درد شود. اگر دردهایی شبیه به تیر کشیدن را تجربه می کنید که از ناحیه کمر شروع می شود و به پاهای شما می رسد، دچار درد عصب سیاتیک شده اید.

دلیل به وجود آمدن دردهای سیاتیکی

سیاتیک زمانی رخ می دهد که عصب سیاتیک توسط یک دیسک درگیر فتق در داخل ستون فقرات یا به خاطر رشد بیش از حد استخوان در مهره ها، فشار داده شده است.

به ندرت عصب می تواند به خاطر تومور فشرده شود یا به علت بیماری مثل دیابت آسیب ببیند.

فاکتورهای ریسک

فاکتورهای ریسک برای سیاتیک شامل موارد زیر هستند:

  • سن: تغییرات مرتبط با سن در ستون فقرات مانند دیسک های درگیر فتق و زائده های استخوانی، رایج ترین دلایل سیاتیک هستند.
  • چاقی: با افزایش فشار روی ستون فقرات، وزن اضافی می تواند در تغییرات ستون فقرات که سیاتیک را تحریک می کند سهم داشته باشد.
  • شغل: شغلی که نیاز دارد کمرتان را بچرخانید، بارهای سنگین حمل کنید یا با یک وسیله نقلیه برای مدت زمان طولانی رانندگی کنید می تواند در سیاتیک نقش داشته باشد، اما هیچ مدرک قاطعی مبنی بر این ارتباط وجود ندارد.
  • نشستن طولانی: افرادی که برای مدت طولانی می نشینند یا سبک زندگی بی تحرکی دارند، احتمال بیشتری برای دچار شدن به سیاتیک نسبت به افراد فعال دارند.
  • دیابت: این عارضه که بر روی روش مصرف قند خون در بدنتان تاثیر می گذارد، ریسک آسیب عصبی را افزایش می دهد.
پیشگیری از دردهای سیاتیکی

ممکن است شما برای همیشه نتوانید از سیاتیک پیشگیری کنید و این عارضه ممکن است پس از یک دوره درمانی مجددا برگردد. لذا ارتباط همیشگی با تیم فیزیوتراپی و پزشکی یادمان می تواند شدیدا در این زمینه به شما کمک کند.

موارد ذیل می تواند نقشی کلیدی در حفاظت از کمرتان داشته باشد:
به طور منظم ورزش کنید

برای قوی نگه داشتن کمرتان، توجه مخصوصی به ماهیچه های مرکزی تان داشته باشید؛ ماهیچه هایی در شکم و نیمه پایینی کمرتان که برای طرز ایستادن و تراز بودن ضروری هستند.

از پزشک متخصص مغز و اعصاب و یا از فیزیوتراپیست خود بخواهید فعالیت های مخصوص را معرفی کند.

هنگامی که می نشینید وضعیت بدنی مناسب را حفظ کنید

یک صندلی با حمایت مناسب از نیمه پایینی کمر، دارای دسته و پایه گردان انتخاب کنید.

مد نظر داشته باشید که یک بالش یا حوله لوله شده را در گودی کمرتان قرار دهید تا انحنای طبیعی آن حفظ شود.

زانوها و لگنتان را در یک سطح قرار دهید.

از حالت های بدنی درست استفاده کنید

اگر برای مدت طولانی می ایستید، یک پای خود را هر چند وقت یک بار روی چهارپایه یا جعبه کوچک قرار دهید.

زمانی که چیز سنگینی بلند می کنید بگذارید اندام تحتانی شما آن کار را انجام دهد.

به طور مستقیم به سمت بالا و پایین حرکت دهید. کمرتان را صاف نگه دارید و فقط زانوها را خم کنید.

بار را نزدیک بدنتان نگه دارید. از بلند کردن و چرخیدن هم زمان خودداری کنید.

تشخیص سیاتیک

طی آزمون فیزیکی، پزشک ممکن است استحکام ماهیچه ای و رفلکس ها را بررسی کند.

برای مثال، ممکن است از شما بخواهد روی انگشت ها یا پاشنه پایتان راه بروید، از حالت چمباتمه بلند شوید و در حالی که به پشت دراز کشیده اید یکی یکی پاهایتان را بلند کنید.

معمولا درد ناشی از سیاتیک طی این فعالیت ها شدت می گیرد.

آزمایش های تصویربرداری

بسیاری از افراد دچار فتق دیسک هستند یا زائده های استخوانی دارند که به کمک اشعه ایکس و دیگر تصویربرداری ها نشان داده می شود اما هیچ علائمی در زندگی روزمره از خود نشان نمی دهند.

پزشکان معمولا این آزمایش ها را تجویز نمی کنند مگر اینکه درد شدید باشد یا طی چند هفته بهبود نیابد
  • اشعه ایکس: تصویر اشعه ایکس از ستون فقرات می تواند رشد بیش از حد استخوانی را آشکار کند که یک عصب را تحت فشار قرار داده است.
  • MRI: این فرآیند از یک آهنربای قوی و امواج رادیویی استفاده می کند تا تصاویر مقطعی از کمرتان ایجاد کند. MRI تصاویری با جزئیات از استخوان و بافت های نرم مانند دیسک های درگیر فتق ایجاد می کند. در طول آزمایش، روی میزی دراز می کشید که به داخل دستگاه MRI حرکت می کند.
  • سی تی اسکن: هنگام استفاده از سی تی اسکن برای تصویربرداری از ستون فقرات، یک رنگ کنتراست زا قبل از تابش اشعه ایکس به کانال نخاعی تزریق می شود-فرآیندی که میلوگرام سی تی نامیده می شود. پس از آن رنگ در اطراف طناب نخاعی و اعصاب نخاعی به گردش در می آید که در تصویر سفید به نظر می رسد.
درمان سیاتیک

اگر درد با مراقبت های شخصی بهبود نیابد، ممکن است پزشک برخی از درمان های زیر را توصیه کند.

دارو

داروهایی که ممکن است برای درد سیاتیک تجویز شود شامل موارد زیر است:

  • ضد التهاب
  • شل کننده عضلانی
  • مسکن قوی برای درد سیاتیک
  • داروهای ضد افسردگی تری سایکلیک
  • داروهای ضد حمله ناگهانی

فیزیوتراپی سیاتیک

فیزیوتراپی سیاتیک

زمانی که درد حاد بهبود یابد، فیزیوتراپیست می تواند یک برنامه توانبخشی را طراحی کرده تا کمک کند از آسیب های بعدی جلوگیری شود.

این برنامه معمولا شامل ورزش هایی برای تصحیح طرز ایستادن، تقویت ماهیچه هایی که کمر را حمایت می کنند و بهبود انعطاف پذیری است.

در برخی موارد، ممکن است پزشک تزریق یک داروی کورتیکواسترویید را به ناحیه اطراف ریشه عصبی درگیر تجویز کند.

کورتیکواستروییدها با فرونشاندن التهاب در اطراف عصب آسیب دیده به کاهش درد کمک می کنند.

معمولا اثرات طی چند ماه از بین می روند. تعداد دفعات تزریق استرویید محدود است زیرا در صورت انجام مکرر تزریقات، خطر اثرات جانبی افزایش می یابد.

نوشته های مرتبط
یک پاسخ بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.فیلد های مورد نیاز علامت گذاری شده اند *